Ο σημαντικότερος άνθρωπος που συνέδεσε το όνομα του με τον Μακεδονικό αγώνα. Έφυγε σαν σήμερα στο χωριό Στατιστα της Καστοριάς. Το σημερινό επονομαζόμενο “Μελάς” προς τιμήν του.
Ενημερώσου Αμεσα Gnews – MacedoniaNet
Ο Παύλος Μελάς, αποφοίτησε από τη σχολή Ευελπίδων το 1891 με το βαθμό του ανθυπολοχαγού.
Το Φεβρουάριο του 1904 η ελληνική κυβέρνηση έστειλε στη Μακεδονία, αντάρτικα σώματα να αντισταθούν στους Βούλγαρους Κομιτατζήδες. Οι Κομιτατζήδες είχαν σαν στόχο με την βία τον εκβουλγαρισμο των Ελλήνων της Μακεδονίας.
Οι αξιωματικοί που κλήθηκαν να πάνε ήταν ο Παύλος Μελάς, ο κοντούλης, ο Παπούλιας και ο Κολοκοτρώνης. Ο Μελάς ανέλαβε την αρχηγία του Μακεδονικού Αγώνα.
Τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου προδόθηκε στα Στατιστα. Τουρκικό απόσπασμα 150 ανδρών τον κυνήγησε και τον πλήγωσε θανάσιμα όταν ο ο Βούλγαρος αρχικομιτατζής Μήτρος Βλάχος ειδοποίησε τις οθωμανικές αρχές καθότι ήθελε να το βγάλει απ την μέση.
Το κεφάλι του αποκόπηκε από τους συμπολεμιστές του και τάφηκε στο ναό της Αγίας Παρασκευής στο Πισοδέρι, ενώ το σώμα του παραδόθηκε από τις οθωμανικές αρχές στον μητροπολίτη Καστοριάς Γερμανό και τάφηκε στον βυζαντινό ναό των Ταξιαρχών στην Καστοριά, όπου αναπαύεται και η κάρά του από το 1950. Η σύζυγός του Ναταλία, θάφτηκε στον ίδιο τάφο.
“Βούλγαρος να μην μείνει”! Ήταν η τελευταία του λέξη.
Ο Πανελλήνιος σύλλογος μακεδονομαχων, τίμησε την μνήμη του. και θα την τιμάει για πάντα !
Ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς έγραψε για το θάνατό του:
«Σε κλαίει λαός. Πάντα χλωρό να σείεται το χορτάριστον τόπο που σε πλάγιασε το βόλι, ω παλικάρι.Πανάλαφρος ο ύπνος σου του Απρίλη τα πουλιάσαν του σπιτιού σου να τ’ ακούς λογάκια και φιλιά,και να σου φτάνουν του σκληρού χειμώνα οι καταρράχτες σαν τουφεκιού αστραπόβροντα και σαν πολέμου κράχτες.Πλατιά του ονείρου μας η γη και απόμακρη.Και γέρνεις εκεί και σβεις γοργά.Ιερή στιγμή. Σαν πιο πλατιά τη δείχνεις και τη φέρνεις σαν πιο κοντά! »